Fibromiyalji sendromu (FMS), yaşam kalitesini ciddi şekilde düşüren kronik bir rahatsızlıktır. Bazı doktorlar bu sendromun bir hastalık olmadığını savunsa da, yıllardır aynı şikayetlerle mücadele eden hastalar için bu tablonun hastalık olarak kabul edilmesi gerekmektedir.

Fibromiyalji sendromu teşhisi konulan hastalarda genellikle üç ana şikayet bulunmaktadır:

Araştırmalar, fibromiyalji sendromunun kesin nedenlerini tam olarak gösterememekle birlikte bazı teoriler sunmaktadır. Bu teoriler arasında:

Fibromiyalji atakları, kas ve tendonlarda ağrı ve acı ile karakterizedir. Bu durum özellikle kadınlarda sık görülür ve genellikle ilk belirtiler 30-35 yaşlarda ortaya çıkar, menopozla birlikte ve orta yaşta şiddetlenir. Vücudun çeşitli yerlerindeki kaslarda "hassas noktalar" olarak adlandırılan ağrılı alanlar oluşur. Ağrılar çoğunlukla sırt, omuz, bel ve boyun bölgesinde hissedilir. Bazı noktalar hafif dokunmalara bile hassastır. Ağrılar özellikle istirahat halinde daha belirgin olup, egzersiz ve günlük aktiviteler sırasında daha az hissedilir. Zamanla uyku değişiklikleri, stres, hava koşulları, yolculuk, ağır fiziksel aktivite veya hareketsizlik ağrıları yoğunlaştırabilir. Birçok hasta, ağrının bel, kalça, sırt, boyun veya omuz bölgesinde hiç kaybolmadığını belirtir.

Günlük rutinin bozulması ve stres sıklıkla fibromiyalji ataklarını kötüleştirir.

Fibromiyalji teşhisi genellikle hastaların belirli şikayetlerine dayanarak ve fizik muayene sırasında hassas noktaların tespiti ile konur. Radyolojik ve laboratuvar incelemeleri genellikle normal çıkar, bu da teşhisi daha karmaşık hale getirir. Ancak deneyimli bir hekim, benzer şikayetleri ortaya çıkaran diğer hastalıkları ekarte ederek doğru teşhisi koyabilir.

Fibromiyalji sendromunun tedavisi, atakların şiddetine ve genel tabloya göre değişir. Hastalığın başlangıcı bir strese dayanıyorsa, bu stresin ortadan kaldırılması ile ataklarda düzelme olabilir. Eğer stres yok edilemiyorsa ilaç tedavisine başvurulabilir. Hafif ağrı kesicilerden başlayarak, daha güçlü ve narkotik olmayan ağrı kesicilere kadar çeşitli ilaçlar kullanılabilir. Çok ağrılı bazı hastaların tedavisinde tetik nokta enjeksiyonlarına da başvurulabilir.

Uyku kalitesinin iyileştirilmesi önemlidir. Antidepresan ilaçlara ek olarak, bitkisel kaynaklı bazı ilaçlar önerilebilir. Amaç, vücutta ağrı ile ilgili bazı kimyasal maddeleri düzenlemektir. Uyku düzenine dikkat edilmesi, kahve ve çay tüketiminin sınırlanması, uyku zamanına ve yerine özen gösterilmesi gereklidir.

Kardiyovasküler uygunluğun artırıldığı bir egzersiz programı ve kaslara germe tedavinin önemli bir bölümüdür. Aerobik egzersizler olarak tanımlanan ve vücudun oksijen ihtiyacının yüksek olduğu; koşma, yürüme, yüzme, bisiklet sürme gibi egzersizler haftada üç kere 30 dakika süreyle tekrarlanmalıdır. Bu egzersizler, kalp ve akciğer fonksiyonlarını artırırken gergin ve ağrılı kaslara da germe uygular. Hastalar bu konuda doktorlarından bir program almalıdır.

Çeşitli gevşeme yöntemleri de fibromiyalji ataklarına karşı yardımcı olabilir. Hastalar özel masaj tekniklerinden oluşan fizik tedavi yöntemleri, pilates ve yoga gibi aktivitelerden faydalanabilirler.